امروزه در صنعت ساختمان ، تکنولوژی های نوین بی شماری در خدمت سازندگان و مجریان قرار گرفته است. این تکنولوژی ها عموما در راستای یکی از مزیت های کاهش هزینه های ساخت ساز یا افزایش سرعت اجرا و یا توجیه فنی بوده و کمتر دیده می شود یک تکنولوژی نوین دو و یا هر سه مزیت را به همراه داشته باشد.
دال مجوف قالب ماندگار یا حبابی نیز یکی از این تکنولوژی های نوین بوده که حدود 27 سال است در اکثر نقاط جهان از آن استفاده می شود. چهار نوع تکنولوژی دال مجوف قالب ماندگار تاکنون ارائه شده که هرکدام با توجه به زمان ارائه از مزایایی نسبت به تکنولوژی قبل خود برخوردارند. در ایران نیز این تکنولوژی با استقبال زیادی روبه رو بوده و هست . بطوریکه در زمینه تولید قالب ها ، طراحی سازه و اجرای آن حدود 30 شرکت فعالیت تخصصی داشته و دارند. لازم بذکر است اکثر این تکنولوژی های دال مجوف در ایران بطور انحصاری توسط شرکت های خاص ارائه شده و حق هرگونه کپی برداری و فعالیت در این زمینه بدون هماهنگی شرکت مربوطه پیگرد قانونی دارد.
در ادامه به بررسی تاریخچه ، مزایا و معایب و شرکت های ارائه دهنده تکنولوژی های دال مجوف در ایران می پردازیم.
سال ارائه تکنولوژی : 1990 میلادی
کشور : دانمارک
مخترع : joergen breuning
شرکت ارائه دهنده در ایران : بنا سازان فرنام (انحصار در ارائه تکنولوژی)
این تکنولوژی به عنوان اولین تکنولوژی دال مجوف در دنیا شناخته شده است. گوی های کروی ساده مستقیما بین شبکه آرماتور زیر و رو (ضعف در کاور میلگرد) قرار می گیرد . از آنجایی که مش بندی روی کره ، کار دشواریست ، لذا در این تکنولوژی میبایست در کارخانه مش زیر و رو تهیه و قالب های کروی بین آنها قرار گرفته و به سایت پروژه انتقال یابد. انتقال آرماتور های پیش ساخته به محل قرارگیری در سقف به عهده ی کارفرماست. ضمن اینکه هزینه های آرماتور بندی (جهت تقویتی ها ی زیر و روی آرماتور سقف) به قوت خود باقیست.
عدم کاور میلگرد
نحوه قرارگیری قالب ها نامنظم
سال ارائه تکنولوژی : 1997 میلادی
کشور : تسوگ (Zug) سوئیس
مخترع : کوبیاکس – Cobiax
شرکت ارائه دهنده در ایران : خانه سازی پارسمان سازه (انحصار در ارائه تکنولوژی)
در این تکنولوژی با توجه به ورود آن پس از 7 سال به صنعت ساختمان ، اصلاحاتی روی آن انجام گردیده است. از مهم ترین اصلاح آن میتوان به تعبیه کیج نگه دارنده به جهت کنترل کاور میلگرد و همچنین فاصله منظم قالب ها از یک در یک جهت اشاره کرد. همچنین تغییر شکل اکثر قالب ها از کروی به بیضوی باعث کاهش جزئی مصرف بتن و سبک تر شدن سقف شده است. هزینه های کلی کاهش و سرعت اجرا افزایش یافته است.
عدم وجود فاصله نگه دارنده (اجرای زمان بر)
نحوه قرارگیری قالب ها بصورت منظم
سال ارائه تکنولوژی : 2002 میلادی
کشور : ایتالیا
مخترع : روبرتو ایل گرانده
شرکت ارائه دهنده در ایران : فاقد نماینده قانونی
در این تکنولوژی نیز طبیعتا اصلاحاتی بر روی نمونه های قبلی خود انجام داده شده ، اگرچه از ابتدا نیت طراحی قالب جایگزین قالب های قدیمی تر وجود نداشت. یوبوت با شکل مکعبی و ابعاد بزرگتر خود باعث کاهش محسوس بتن و میلگرد در سازه شده و با توجه به سبک تر شدن سقف (تخلیه بیشتر تار خنثی اما اصولی) مزایای فنی و اقتصادی قابل توجهی را به همراه خود آورد. ضمن اینکه از لحاظ سرعت اجرا دارای تسمه هایی در طرفین بوده و از سرعت بالاتری در اجرا برخوردار است.
در نمونه های اولیه ی این قالب ها ، طراحی آنها به منظور کاهش هزینه های تولید ، پنج وجهی انجام شد. چرا که به دلیل عدم خروج هوا از داخل یوبوت در سقف هنگام بتن ریزی ، بتن به داخل آن نفوذ نمی کند.
اما این فقط یک تئوری بوده و در عمل نتیجه ای دیگر داشت. خطای کارگاهی بیش از حد انتظار طراحان بوده و آنها را به فکر شش وجهی کردن قالب ها انداخت. با اضافه کردن یک سینی زیر قالب ها این مشکل تا حدودی رفع شد اما راهکار آن برای دراز مدت این نبود. در اصلاح بعد خود ، قالب های پنج وجهی را به صورت دوبل روی هم قرار داده و تشکیل یک قالب شش وجهی را دادند. اما مشکلی که هرگز در این قالب ها حل نشد ، مشکل شکنندگی (به دلیل طریقه تولید و پلاستیک بازیافتی خشک) و کرمو شدگی (به دلیل ابعاد 52×52 سانتی متری) آنهاست. ضمن اینکه این تکنولوژی تاکنون در ایران توسط 25 شرکت عرضه شده و در صورت مشکل تقریبا هیچ شرکتی عواقب آن را بر عهده نخواهد گرفت. چرا که شما این تکنولوژی را از شرکت دالی فرم ایتالیا یا نمایندگی مجاز آن تهیه نکرده اید.
نحوه قرار گیری منظم قالب ها
شکنندگی قالب ها حین اجرا
نفوذ بتن به داخل اولین نوع یوبوت
کرمو شدگی سقف به دلیل ابعاد 50×50
تسمه ضعیف بین قالب ها جهت کنترل فاصله
سال ارائه تکنولوژی: 2011 میلادی(1390 شمسی)
کشور : ایران
مخترع : مجتبی آقا تقی
شرکت ارائه دهنده در ایران: شرکت بی ستون و شرکت های وابسته (انحصار در ارائه تکنولوژی)
این تکنولوژی همانند سایر تکنولوژی ها اصلاحاتی بر روی نمونه های قبل خود انجام داده است. در این تکنولوژی ، عدم شکنندگی قالب ها (به دلیل استفاده از پلاستیک نرم)،عدم کرمو شدگی سقف (به دلیل کاهش ابعاد به 34×34 و 30×30 و ایجاد حفره در قالب 50×50) ، عدم جابجایی و همچنین اجرای سریع به دلیل پازلی بودن قالب ها و دستک های محکم دیده می شود. ضمنا تیرچه های I شکل متشکل در دال 30 درصد افزایش داشته که همین امر باعث کاهش مصرف تقویتی های مصرفی سقف می گردد. همینطور از لحـاظ اقـتـصـادی نیز از قیمت کمتری برخوردار است.
در حال حاضر آخرین قالب طراحی شده دال مجوف ، قالب های یوبوت اصلاح شده یا قالب های بی ستون بوده و هنوز اصلاحاتی برروی آن انجام نشده است. ضمنا با توجه به ثبت اختراع شماره 027072/الف89 هرگونه کپی برداری از طرح ، جنس و طریقه ی تولید قالب های یوبوت اصلاح شده توسط کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی پیگرد قانونی دارد.
قرارگیری قالب ها با نظم و بدون خطا
کاهش خطای کارگاهی – کیفیت بالا
پازلی بودن قالب ها و عدم جابجایی
باتوجه به نیاز بازار ساخت و ساز و همچنین تمایل شرکت های ساختمانی به پیشرفت و همینطور اشتغال زایی برای قشر فارغ التحصیل جوان جویای درآمد ، با توجه به اینکه محدودیت هایی در تولید ، طراحی و استفاده از اکثر قالب ها بدون هماهنگی شرکت مربوطه ، غیر قانونی بوده و قالب یوبوت نیز از لحاظ تولید در بازار ساختمان هیچگونه کمبودی ندارد ، در سال های اخیر شاهد ابداعاتی و نوآوری هایی از سوی هموطنان عزیز بوده ایم . به عنوان مثال اقدام به تولید قالب یوبوت با استفاده از چوب ، فوم ، پلی استیرن انبساطی (یونولیت)، مقوا ، شیشه ، سفال ، ظرف 20 لیتری ، آجر و … می کنند تا مبادا تداخلی با شرکت های صاحب تکنولوژی داشته باشند و تمایزی از لحاظ اقتصادی با یوبوت داشته باشند. متاسفانه در هر زمینه ای به خصوص در ایران این رفتار دیده می شود.
جمع بندی:
اگر خواهان استفاده از تکنولوژی دال مجوف هستید 2 داه دارید:
1- اگر نیاز به قالب مجوف کننده سقف خود دارید می توانید آن را تهیه و استفاده کنید
2- اگر نیاز به تیم متخصص مجوف کننده دال دارید و ضمانت اجرایی برایتان مهم است ، حتما از فروشنده مدارک مالکیت تکنولوژی را درخواست کنید و در نهایت بهترین انتخاب را انجام دهید.
در نهایت ضمن آرزوی سلامتی و خروج صنعت ساختمان از رکود ، گزارشی مصور از این مطلب خدمتتان تقدیم می گردد
گرد آوردنده : امیرمحمد صدیق زاده